-
1 varða
I)(að), v.1) to warrant, guarantee, answer for;varða fyrir e-n, to stand bail for one;ek vil, at Flosi einn varði við mik, my will is that F. alone shall be answerable (for the fines) to me;2) to bargain for (S. hefir áðr varðat viðinn fyrir þrjú hundruð einlit);3) to be of importance (ef þér þykkir varða um mína vináttu);varða e-n, to concern one, be of importance to one (at segja þér þat, er þik varðar);varða miklu, litlu, engu, to matter much, little, naught;hann kvað þá engu þat varða, said it was no business of theirs;varðar engu um vára aptrkomu, it does not matter whether we come back or not;4) to guard, watch, defend (varða land, alla vega);varða e-m e-t, to ward a thing off from a person withhold it from him;varða mér bátinn: to forbid me the boat, by force;varða e-m, with infin. to hinder, prevent (varðar hann fé váru at komast yfir ána);5) to be liable to, punishable by (varðar þat fjörbaugsgarð);hvat varðar, þótt vér reynim, what risk though we try?;varða e-m e-t, to entail as a penalty upon one (spurði, hvat konu varðaði, ef hón væri í brókum jafnan svá sem karlar);varða við lög, to be punishable by law (þat ætla ek við lög varða at vinna á Mikjálsdegi);ok lét varða þriggja marka útlegð, he asked for a fine of three marks;6) to belong to (sú jörð er klaustrinu varðaði).f. pile of stones, cairn (hlaða, reisa vörðu).* * *u, f. [Germ. warte], a beacon; hann bað þá göra þar vörðu til minnis, Orkn. 208.2. a pile of stones or wood to ‘warn’ a wayfarer; in Icel. varða is the popular name of stone cairns erected on high points on mountains and waste places, to ‘warn’ the wayfarer as to the course of the way, (in the Tyrolese Alps they are called ‘daube’ = Icel. þúfa, q. v.); hann reisti þar vörðu hjá dysinni, Hrafn. 9; varða á hálsinum fyrir sunnan Stiga-bæli. Dipl. v. 19; hæðir þær er heita Hallbjarnar-vörður … því eru þrjár vörður á þeirri hæðinni en fimm á hinni, Landn. 153; haug eða stóra vörðu, Stj. 182; náttmála-varða, Þórð. 58 (see náttmál); dagmála-varða, of piles of stones by which the ‘day-marks’ are fixed: freq. in local names, Vörðu-fell, Holtavörðu-heiðr, Landn., map of Icel. -
2 VARÐA
I)(að), v.1) to warrant, guarantee, answer for;varða fyrir e-n, to stand bail for one;ek vil, at Flosi einn varði við mik, my will is that F. alone shall be answerable (for the fines) to me;2) to bargain for (S. hefir áðr varðat viðinn fyrir þrjú hundruð einlit);3) to be of importance (ef þér þykkir varða um mína vináttu);varða e-n, to concern one, be of importance to one (at segja þér þat, er þik varðar);varða miklu, litlu, engu, to matter much, little, naught;hann kvað þá engu þat varða, said it was no business of theirs;varðar engu um vára aptrkomu, it does not matter whether we come back or not;4) to guard, watch, defend (varða land, alla vega);varða e-m e-t, to ward a thing off from a person withhold it from him;varða mér bátinn: to forbid me the boat, by force;varða e-m, with infin. to hinder, prevent (varðar hann fé váru at komast yfir ána);5) to be liable to, punishable by (varðar þat fjörbaugsgarð);hvat varðar, þótt vér reynim, what risk though we try?;varða e-m e-t, to entail as a penalty upon one (spurði, hvat konu varðaði, ef hón væri í brókum jafnan svá sem karlar);varða við lög, to be punishable by law (þat ætla ek við lög varða at vinna á Mikjálsdegi);ok lét varða þriggja marka útlegð, he asked for a fine of three marks;6) to belong to (sú jörð er klaustrinu varðaði).f. pile of stones, cairn (hlaða, reisa vörðu).* * *að, [Ulf. in fra-wardian; A. S. wardian; Engl. ward, warrant; Germ. warten; Fr. guarder, etc.; cp. vara]:—to warrant, guarantee, answer for; esp. as a law term, björn ok úlfr, þeirra verk skal engi maðr varða, N. G. L. i. 45; varðar hann þat alls ekki nema við Guð, … varða orð ok verk fyrir e-n, Grág. (Kb.) i. 139; handsala-menn þá er varða vildi, at …, Sturl. iii. 43; ek vil at Flosi einn varði við mik, I shall be my sole surety, Nj. 256; vill hann sjálfr varða ( bail) fyrir honum, Þiðr. 75; ef maðr kaupir man at manni, þá skal sa varða, er sölumaðr er, við stinga ok við stjarfa, N. G. L. i. 29; skal bóndi hverr einum húsum varða, at eigi falli krossar, 11; bú hans varðar taki, is bailable, 47; varða taki fyrir e-n, to be bail for a person, 48; varði lóð þar til lokit er, Gþl. 331: ok varða við hey sínu við hey hans. Grág. (Kb.) ii. 96 (Jb. 243); ok skal varða við engi því, Kb. ii. 94: ok svá skulu þeir við varða, Jb. 277; einyrkjar skulu varða fjögur þing. Gþl. 438; skal hann varða þeim af þessum eignum fulla lögskyld, D. N. iii. 88; sá vita-vörðr skal varða þrjár … örtugar, N. G. L. ii. 37; þess viðar er hann hafði áðr varðat fyrir sína hönd, secured, bought, Rd. 253.2. metaph. to be of importance; ef þér þykkir varða um mína vináttu, Fms. ii. 119; lézk hann skyldr at segja þér þat er þik varðar, Glúm.; þá hluti er þeim þætti sik varða, Eb. 112; v. mikla, litlu, önga, to matter much, little, naught: um þá hluti er mér þykkir mestu varða, Fms. ii. 120, v. 102: varðar engu um vára aptrkvámu, vi. 13; varðar mest til allra orða, at …, Lil.: with a double dat., e-m varðar e-u, miklu varðar þeim, at þeir sé, Gþl. ix: acc., hvat mun v. þótt vér heyrim, what will it matter? i. e. why not hear it? Fms, vii, 60, vi. 95: hvat mun v. (þótt ek eta)? Eg. 604: acc. of the person, þat varðar þik engu, ‘tis no business of thine; þeir spurðu hví hann var þar kominn, hann kvað þá engu þat varða, Þorf. Karl. 414: so in mod. usage, þig varðar ekki um það, ‘tis no business of thine!II. to guard, defend; varða sjálfs þíns land, Lv.; v. e-m e-t, to ward a thing off from a person, i. e. In warn one off from a thing (= Lat. arcere); varða mér bátinn, to forbid me the boat, by force, Fms. vii. 32; v. mér skarðit, Ölk. 37: v. fé váru at komask yfir ána, Krók. 38; v. þeim öll vöð ok vatns-föll á ánni, Stj. 394; hann kvaðsk mundu varða, at eigi kæmisk hann þar útan, Rd. 244: to guard, þá vegu er hann varðaði, Sól. 1; er þú á haugi sitr ok varðar alla vega, Skm. 11. Fsm.: of boundaries, himinn varðar fyrir ofan, en hafit Rauda fyrir útan, Ísl. ii. 489; þaðan ræðr á … þaðan varðar lækr er, fellr, D. I. 577.III. as a law term, denoting the fine, punishment, and liability legally incurred, absol. or with dat. of the person (Gr. ὀφείλω, ὀφλισκάνω), to be liable to, finable, punishable; þeim varðar elði þeirra, Grág. (Kb.) i. 108; varðar þeim þat ekki við lög, they incur no penalty by the law …, 44, passim: the penalty (amount) in acc., slíkt (acc.) varða bjargir hins, ii. 25; ljúgvitni varðar skóggang, varða N.M. marka sekð, to be finable so many marks: þá varðar ekki þótt gögnum sé haldit, Kb. i. 143; eigi varðar haga-beit, ii. 107; varðaði eigi um bjargir hans, Sturl. i. 92 C; hvat konu varðaði, ef …, Ld. 136, Grág. in countless instances; skóggangr (nom.) varðar, ef …, Grág. ii. 89 (is prob. an error for acc.); skyldi varða fjörbaugs-garði (better garð, acc.) et váttum kæmi við, Bs. i. 25 -
3 KÖS
(gen. kasar), f. heap, pile.* * *f., gen. kasar, a heap, pile, as of stones, blubber, or the like; hvalr lá í kös, Eb. 292; ok er sú kös ( a heap of stones) þar enn allt til þessa dags, Stj. 359, v. l.; þeir þrír fella marga riddara ok alla í eina kös, El. 16; sumir lögðusk í kös, Fms. viii. 306. -
4 URÐ
(pl. -ir), f. heap of stones fallen from a hill (grjót ok urðir).* * *f. [the origin of this word is uncertain; the ð is radical, for were it inflexive, an ‘umlaut’ would have taken place in the vowel (it would then be yrð, not urð), see Gramm. xxxii, col. 2, l. 10 sqq.]:—a heap of stones, on the sea-beach, or from an earth-slip; sævar-urð, piles of broken stones on the sea-shore, Orkn. 114; at veiða otr er lá í urðinni undir höfðanum … þeir segja at hann væri þar á urðinni, 276; grjót ok urðir, Edda 5; urð sú lá í dalnum er Sefsurð heitir, ok er þar hvárki fært mönnum né hrossum … urðar-brot, breaking through an urð, Ó. H. 186; fætr Loka taka niðr grjótið, urðir ok viðu, Edda 45; látum liggja Ljotúlf goða, í urð ok í urð, Sd. (in a verse); draga urð at e-m, to pile stones on, Fms. vii. (in a verse).COMPDS: urðarköttr, urðarmaðr, urðarsteinn, urðhæingr. -
5 KASA
(að), v. to heap earth upon, to bury (hann var kasaðr í urð).* * *að, [kös], prop. to heap earth or stones upon, to earth, commonly used of witches, miscreants, carcases of men or beasts, Grág. ii. 156 (of an outlaw); lík Þóris var upp rekit ok kasa þeir hann hjá Sigmundi, Fær. 177, Fs. 62; vóru þeir færðir út í hraun ok kasaðir í dal þeim er þar var í hrauninu, Eb. 138; þar heitir Knarrarnes er hann var kasaðr, Ld. 156; vildu þeir eigi jarða hann at kirkju ok kösuðu hann utan-borgar, Mar.: to bury in snow, eru þeir kasaðir í mjöllinni, Fs. 143, Sturl. iii. 215; báru síðan at stórt grjót ok kasaðu þá, Stj. 370: metaph., þeir kasaðu þetta með sér, Fms. iv. 284, v. l.; kváðusk hlaða mundu vegg í dalinn ok kasa þar metorð Guðmundar, Sturl. i. 155.II. in mod. usage, to pile in heaps, esp. of the blubber of whales or sharks.
См. также в других словарях:
Pile — Pile, n. [F. pile, L. pila a pillar, a pier or mole of stone. Cf. {Pillar}.] 1. A mass of things heaped together; a heap; as, a pile of stones; a pile of wood. [1913 Webster] 2. A mass formed in layers; as, a pile of shot. [1913 Webster] 3. A… … The Collaborative International Dictionary of English
pile — 1. noun /paɪl/ a) The head of an arrow or spear. a pile of stones b) A large stake, or piece of pointed timber, steel etc., driven into the earth or sea bed for the support of a building, a pier, or other superstructure, or … Wiktionary
pile — I 1. noun 1) a pile of stones Syn: heap, stack, mound, pyramid, mass, quantity; collection, accumulation, assemblage, store, stockpile, hoard 2) informal I ve got a pile of work to do Syn … Thesaurus of popular words
pile — I 1. noun 1) a pile of stones Syn: heap, stack, mound, pyramid, mass, collection, accumulation, assemblage, stockpile, hoard 2) informal I ve a pile of work to do Syn … Synonyms and antonyms dictionary
Pile — Pile, v. t. [imp. & p. p. {Piled}; p. pr. & vb. n. {Piling}.] 1. To lay or throw into a pile or heap; to heap up; to collect into a mass; to accumulate; to amass; often with up; as, to pile up wood. Hills piled on hills. Dryden. Life piled on… … The Collaborative International Dictionary of English
pile — I UK [paɪl] / US noun Word forms pile : singular pile plural piles ** 1) a) [countable] a number of things put on top of each other She sorted her clothes into tidy piles. pile of: a pile of books and papers b) a lot of things that have been put… … English dictionary
pile — {{Roman}}I.{{/Roman}} noun ADJECTIVE ▪ big, enormous, great, huge, large, massive ▪ little, small ▪ … Collocations dictionary
Cross and pile — Pile Pile, n. [F. pile, L. pila a pillar, a pier or mole of stone. Cf. {Pillar}.] 1. A mass of things heaped together; a heap; as, a pile of stones; a pile of wood. [1913 Webster] 2. A mass formed in layers; as, a pile of shot. [1913 Webster] 3.… … The Collaborative International Dictionary of English
Dry pile — Pile Pile, n. [F. pile, L. pila a pillar, a pier or mole of stone. Cf. {Pillar}.] 1. A mass of things heaped together; a heap; as, a pile of stones; a pile of wood. [1913 Webster] 2. A mass formed in layers; as, a pile of shot. [1913 Webster] 3.… … The Collaborative International Dictionary of English
galvanic pile — Pile Pile, n. [F. pile, L. pila a pillar, a pier or mole of stone. Cf. {Pillar}.] 1. A mass of things heaped together; a heap; as, a pile of stones; a pile of wood. [1913 Webster] 2. A mass formed in layers; as, a pile of shot. [1913 Webster] 3.… … The Collaborative International Dictionary of English
voltaic pile — Pile Pile, n. [F. pile, L. pila a pillar, a pier or mole of stone. Cf. {Pillar}.] 1. A mass of things heaped together; a heap; as, a pile of stones; a pile of wood. [1913 Webster] 2. A mass formed in layers; as, a pile of shot. [1913 Webster] 3.… … The Collaborative International Dictionary of English
